Türkiye’nin Dış Ticaret Verileri – Haziran 2024
Türkiye İstatistik Kurumu ve Ticaret Bakanlığı’nın iş birliğiyle hazırlanan genel ticaret sistemi kapsamındaki geçici dış ticaret verilerine göre, 2024 yılı Haziran ayında dış ticaret rakamlarında önemli bir düşüş gözlemlendi. Haziran ayında, genel ticaret sistemine göre ihracat %8,3, ithalat ise %4,4 azaldı. İhracat, bir önceki yılın aynı ayına göre 19 milyar 49 milyon dolar olarak gerçekleşirken, ithalat 24 milyar 920 milyon dolara geriledi.
Ocak-Haziran dönemindeki gelişmeler ise daha farklı bir tablo ortaya koyuyor. Bu dönemde, ihracat %2,6 artarak 126 milyar 278 milyon dolara ulaşırken, ithalat %8,4 azalarak 168 milyar 869 milyon dolar oldu.
Aylık Dış Ticaret Performansı
Aylara göre dış ticaret verileri, Haziran 2024’te enerji ürünleri ve altın hariç ihracatın %9,4, ithalatın ise %2,7 azaldığını göstermektedir. Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 19 milyar 404 milyon dolardan 17 milyar 584 milyon dolara gerilerken, bu kalem altında ithalat da 19 milyar 853 milyon dolardan 19 milyar 308 milyon dolara düştü. Bu dönemde, enerji ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı 1 milyar 725 milyon dolar olarak belirlendi. Toplam dış ticaret hacmi ise %6,0 azalarak 36 milyar 892 milyon dolara geriledi. Enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı %91,1 oldu.
Dış Ticaret Açığı ve İhracat-İthalat Oranı
Haziran ayında dış ticaret açığı %10,8 artarak 5 milyar 298 milyon dolardan 5 milyar 871 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise 2023 Haziran ayında %79,7 iken, 2024 Haziran ayında %76,4’e gerilemiştir.
Ocak-Haziran döneminde dış ticaret açığı %30,5 azalarak 61 milyar 325 milyon dolardan 42 milyar 591 milyon dolara geriledi. Bu dönemde, ihracatın ithalatı karşılama oranı 2023 yılı Ocak-Haziran döneminde %66,8 iken, 2024 yılında %74,8’e yükseldi.
İmalat Sanayinin İhracattaki Payı
2024 Haziran ayında imalat sanayinin toplam ihracattaki payı %94,3 olarak kaydedildi. Ekonomik faaliyetler bazında, imalat sanayinin ihracattaki payı %94,3, tarım, ormancılık ve balıkçılığın payı %3,6, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı ise %1,6 oldu. Ocak-Haziran döneminde de benzer bir tablo gözlemlendi.
İthalat Verileri
Haziran ayında ara mallarının toplam ithalattaki payı %69,7 oldu. Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta, ara mallarının payı %69,7, sermaye mallarının payı %14,9 ve tüketim mallarının payı %15,3 olarak belirlendi. Ocak-Haziran döneminde ise ara mallarının payı %70,0, sermaye mallarının payı %14,6 ve tüketim mallarının payı %15,3 oldu.
Ülkelere Göre İhracat ve İthalat
2024 Haziran ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu. Almanya’ya yapılan ihracat 1 milyar 555 milyon dolar iken, bu ülkeyi sırasıyla 1 milyar 287 milyon dolar ile ABD, 1 milyar 59 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 984 milyon dolar ile İtalya ve 853 milyon dolar ile Irak takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın %30,1’ini oluşturdu.
İthalatta ise ilk sırayı Çin aldı. Haziran ayında Çin’den yapılan ithalat 3 milyar 394 milyon dolar olurken, bu ülkeyi 2 milyar 948 milyon dolar ile Rusya Federasyonu, 1 milyar 930 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 190 milyon dolar ile ABD ve 1 milyar 169 milyon dolar ile İtalya izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın %42,7’sini oluşturdu.
Mevsim ve Takvim Etkileri
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre, 2024 Haziran ayında ihracat %7,5 azalırken, ithalat %2,6 artış gösterdi. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise, 2024 yılı Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat %3,7 azalırken, ithalat %1,2 arttı.
Yüksek Teknoloji Ürünleri
Haziran ayında yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı %4,1 oldu. ISIC Rev.4 sınıflamasına göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %94,3’tür. Ocak-Haziran döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,5 olarak kaydedildi. İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %81,7, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı ise %10,8’dir.
Özel Ticaret Sistemi Verileri
Özel ticaret sistemine göre, 2024 yılı Haziran ayında ihracat 17 milyar 128 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu rakam, bir önceki yılın aynı ayına göre %9,9 azalma gösterirken, ithalat %7,1 azalarak 22 milyar 731 milyon dolara düştü. Dış ticaret açığı %2,6 artarak 5 milyar 460 milyon dolardan 5 milyar 603 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise %75,4’e geriledi.
Ocak-Haziran döneminde özel ticaret sistemine göre ihracat 114 milyar 209 milyon dolar oldu. Bu dönemde, bir önceki yılın aynı dönemine göre %1,8 artış kaydedilirken, ithalat %9,0 azalarak 157 milyar 380 milyon dolara geriledi. Dış ticaret açığı %29,0 azalarak 60 milyar 784 milyon dolardan 43 milyar 171 milyon dolara geriledi.
